نرخ بازگشت سرمایه : بازگشت سرمایه یکی از مفاهیم کلیدی در حوزه مدیریت مالی و سرمایه‌گذاری است که در ارزیابی عملکرد یک سرمایه‌گذاری مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این مقاله به بررسی مفاهیم و اصول مرتبط با بازگشت‌سرمایه پرداخته خواهد شد و روش‌های محاسبه و استفاداز این مفهوم مهم برای تصمیم‌گیری‌های مالی بحث خواهیم کرد. همچنین، مراحل و فرمول‌های محاسبه دوره بازگشت‌سرمایه و نرخ بازگشت‌سرمایه را بررسی خواهیم کرد. در ادامه، به راهنمایی‌های بهبود بازگشت سرمایه، مزایا و معایب استفاده از این مفهوم، نکات کلیدی در استفاده از بازگشت سرمایه و مورد استفاده بازگشت سرمایه در بازارهای مالی خواهیم پرداخت.
آنچه خواهید خواند:
تعریف نرخ بازگشت سرمایه
نرخ بازگشت سرمایه (ROI) یک شاخص مالی است که میزان سود یا زیان حاصل از یک سرمایه‌گذاری را نسبت به هزینه اولیه آن سرمایه‌گذاری نشان می‌دهد. این شاخص به‌صورت درصد بیان می‌شود و به شما کمک می‌کند تا تصمیم بگیرید که آیا سرمایه‌گذاری‌تان بازدهی کافی دارد یا نه. به عبارت دیگر، ROI نشان می‌دهد که برای هر واحد پولی که سرمایه‌گذاری کرده‌اید، چه میزان سود یا زیان به دست آورده‌اید.
نحوه محاسبه نرخ بازگشت سرمایه (ROI)
در ادامه، به بررسی دقیق نحوه محاسبه نرخ بازگشت سرمایه (ROI) می‌پردازیم. در این بخش، علاوه بر فرمول، چند مثال کاربردی برای درک بهتر مفاهیم ارائه خواهد شد.
فرمول اصلی محاسبه نرخ بازگشت سرمایه
فرمول کلی برای محاسبه ROI به صورت زیر است:
ROI = (هزینه سرمایه‌گذاری / سود خالص) × 10
این فرمول نشان می‌دهد که چه میزان سود (یا زیان) نسبت به هزینه اولیه سرمایه‌گذاری خود به دست آورده‌اید. اما برای درک بهتر این فرمول، بیایید آن را با یک مثال واقعی بررسی کنیم.
فرض کنید شما 10 میلیون تومان برای خرید سهام یک شرکت سرمایه‌گذاری کرده‌اید. پس از یک سال، ارزش سهام شما به 12 میلیون تومان افزایش یافته است. در اینجا، سود خالص شما 2 میلیون تومان خواهد بود (12 میلیون تومان – 10 میلیون تومان). حال با استفاده از فرمول ROI، می‌توانیم نرخ بازگشت سرمایه را محاسبه کنیم:
ROI = (ده میلیون تومان / دو میلیون تومان) × 100 = 20%
این بدان معناست که سرمایه‌گذاری شما در طول یک سال ۲۰ درصد بازدهی داشته است.
کاربردهای مختلف ROI
نرخ بازگشت سرمایه (ROI) یک ابزار قدرتمند برای ارزیابی و مقایسه سرمایه‌گذاری‌ها در زمینه‌های مختلف است. با استفاده از فرمول‌های ساده و تعدیل‌شده، می‌توان میزان سودآوری سرمایه‌گذاری‌ها را به طور دقیق‌تری محاسبه و تصمیمات بهتری اتخاذ کرد. برخی از مهمترین کارردهای ROI عبارتند از:
سرمایه‌گذاری:
همان‌طور که در مثال قبل مشاهده کردید، ROI به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا عملکرد سرمایه‌گذاری‌های خود را ارزیابی کنند.
کسب‌وکارها:
کسب‌وکارها می‌توانند از ROI برای ارزیابی کارایی پروژه‌های مختلف، کمپین‌های بازاریابی و حتی خرید تجهیزات جدید استفاده کنند.
املاک و مستغلات:
سرمایه‌گذاران در این حوزه نیز از ROI برای ارزیابی سودآوری خرید و فروش املاک استفاده می‌کنند.
مزایا و معایب ROI
تعیین شاخص‌های کلیدی عملکرد به‌ویژه مواردی چون ROI که به موضوعات مالی مربوط است و پیچیدگی‌های خاصی دارد کار ساده‌ای نیست. از سوی دیگر هر شاخصی می‌تواند مزایا و معایب خودش را داشته باشد و محاسبه آن نیز شما را دچار چالش کند. نرخ بازگشت سرمایه (ROI) نیز از این قاعده مستثنی نیست و مزایا و معایبی دارد.
اگر بخواهیم مزایای سنجش دقیق نرخ بازگشت سرمایه را بیان کنیم، می‌توانیم به مهمترین موارد زیر اشاره داشته باشیم:
- سنجش کیفیت و میزان خروجی و سود حاصله در ازای هزینه و سرمایه‌گذاری انجام شده
- ارزیابی عملکرد تیم بازاریابی در بهینه‌سازی هزینه‌ها و صرفه‌جویی در ازای گرفتن بهترین نتایج
- بررسی میزان پتانسیل و ظرفیت برنامه‌های بازاریابی برای بازگشت سرمایه در کوتاه یا بلند مدت
- سنجش عملکرد پلن‌های مختلف بازاریابی و نحوه تعامل مشتریان و مخاطبان
- بررسی میزان ارزش یک مشتری در طولانی مدت
- ارائه محصولات جدید متناسب با سیاست‌های درآمدی و سودآوری کسب و کار
اما در مورد مهمترین معایب ROI می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- اشتباه محاسباتی در ROI می‌تواند باعث گمراهی مدیران در سرمایه‌گذاری شود
- مشکل در محاسبه دقیق سود حاصل از برخی کمپین‌ها و مشتری‌ها
- مشکل در تعیین میزان اثرگذاری بعضی از روش‌های تبلیغاتی
- اشتباه در تشخیص منبع تبدیل کاربر به مشتری
CRM چیست؟ تعریف و مفاهیم مدیریت ارتباط با مشتری
چطور نرخ بازگشت سرمایه (ROI) را بهبود دهیم؟
در اینجا به 5 راه ساده بهبود نرخ برگشت سرمایه اشاره می‌کنیم.
افزایش درآمد
یک راه مشخص و قطعی بهبود ROI این است که فروش‌تان را بالا برده و درآمد بیشتری کسب کنید. برای این منظور بررسی کنید که مثلا هزینه تبلیغات چقدر در افزایش درآمدتان تاثیر دارد و یا اینکه چگونه به تولید سرنخ‌های بیشتر کمک می‌کند.
برای دید بهتر، از داده‌ها استفاده کنید
استفاده از داده‌ها و بررسی آنها برای ROI ضروری است. داده‌ها کمک می‌کنند بفهمید مشتری‌ها چه می‌خواهند و به چه چیزی نیاز دارند.
بدون توجه به داده‌ها و تجزیه‌وتحلیل آنها، نمی‌توانید استراتژی را تدوین کرده و پیاده کنید. باید از داده‌ها به درستی بهره ببرید تا متوجه شوید چه چیزی خوب کار می‌کند، چه چیزی نه، و اینکه در مرحله بعد باید چه کار کنید.
سرمایه‌گذاری برای تجزیه‌وتحلیل ها
اگر می‌خواهید بدانید چطور می‌توانید نرخ بازگشت سرمایه خود را بهبود دهید، باید برای ابزارهای تجزیه‌وتحلیل داده سرمایه‌گذاری کنید. پیگیری درآمد می‌تواند کار پیچیده‌ای باشد، پس باید استعداد و مهارت لازم برای این کار را داشته باشید.
به جای غرق شدن در معیارهای اشتباه مثل فالوورها، پست‌های به اشتراک گذاشته شده و ویوهای وبلاگ، بهتر است روی معیارهای مهم فروش مثل نرخ تبدیل ایمیل‌ها و ارجاعات شبکه‌های اجتماعی تمرکز کنید.
کاهش هزینه‌های سربار
نرخ بازگشت سرمایه به سرمایه‌گذاری نیاز دارد. برای اینکه ROI خود را بهبود دهید باید وضعیت مالی فعلی کسب‌وکارتان را بررسی کرده و هزینه‌های سربار را برآورد کنید؛ یعنی هزینه‌هایی که هیچ سودی برایتان ندارند. گفتنش ساده است، اما پیدا کردن هزینه‌های سربار، نیاز به بررسی دقیق دارد. مثلا شاید یک شرکت هزینه زیادی برای تبلیغات می‌کند که سودی هم برایش ندارد. پس باید برای تبلیغات در جایی هزینه کند که برایش سودآور باشد.
بازنگری در انتظارات
وقتی به موضوع نرخ بازگشت سرمایه می‌رسیم، هر کسی تفسیر متفاوتی از ROI خوب دارد. مثلا برای یک کسب‌وکار، سود دو برابر شاید یک ROI خوب باشد، اما برای دیگری سود زیر 5 برابر، ROI خوب تلقی نشود.
پس مهم است که همیشه انتظارات واقعی از سرمایه‌گذاری خود داشته باشید.
جمع‌بندی
هدف تمامی افراد، شرکت‌ها و سازمان‌ها در کسب و کار خود این است که بتوانند با توجه به هزینه‌هایی که برای سرمایه‌گذاری صرف کرده‌اند به حداکثر سود ممکن دست پیدا کنند. به این منظور که سازمان‌ها و افراد بتوانند میزان سود حاصل از فعالیت کسب و کار خود را پیش‌بینی و محاسبه کنند شاخص‌هایی وجود دارد که با محاسبه آنها می‌توانند به این هدف دست پیدا کنند. شاخص مالی نرخ بازگشت سرمایه یکی از شاخص‌های مهمی است که میزان سوددهی یک کسب و کار را در ازای سرمایه‌گذاری اولیه نشان می‌دهد.
دکتر مجتبی برقبانی مشاور کسب و کار و مشاور برندینگ بهترین همراه برای بیزینس شماست.